Rodzicielstwo jest pięknym okresem w życiu każdego człowieka, jednak należy mieć świadomość, że wraz z pojawieniem się dziecka na świecie, zwiększają się także nasze domowe wydatki. Nie jest tajemnicą, że wraz z rozwojem dziecka, rosną i jego potrzeby, a co za tym idzie, koszty utrzymania. Warto wiedzieć, że rodzicom przysługują różnego rodzaju benefity od państwa, ale też ze strony pracodawcy. Na jakie świadczenia mogą liczyć rodzice?
Becikowe to realna pomoc pieniężna dla świeżo upieczonych rodziców. Konieczność kupienia wózka, łóżeczka, ubranek oraz inne wydatki związane z pojawieniem się na świecie malucha, bardzo często pochłaniają dużą część, jeśli nie całość, domowych oszczędności. W tej sytuacji obok wsparcia w wysokości 1000 zł netto nikt nie przejdzie obojętnie. Niestety ta forma pomocy finansowej nie należy się każdemu rodzicowi.
O dodatkowe pieniądze z tytułu narodzin dziecka mogą się starać rodzice lub opiekunowie prawni, których dochód w gospodarstwie na jedną osobę nie przekracza kwoty 1922 zł netto. Świadczenie przyznawane jest również wtedy, gdy matka musiała pozostawać pod opieką medyczną od 10 tygodnia ciąży do porodu (nie dotyczy to opiekunów prawnych i faktycznych, a także osób, które przysposobiły dziecko).
Podobnie jak w przypadku innych świadczeń rodzinnych, becikowe wolne jest od podatku dochodowego.
W jaki sposób można się starać o przyznanie tej zapomogi? Wniosek należy złożyć w terminie 12 miesięcy od urodzenia się dziecka w gminnej instytucji, która zajmuje się wypłatą pieniędzy (najczęściej jest to urząd miasta lub gminy, bądź ośrodek pomocy społecznej).
Jakie dokumenty należy złożyć w urzędzie? Przede wszystkim musimy wypełnić wniosek, który jest do pobrania na stronie obywatel.gov.pl, dołączyć dokument tożsamości, zaświadczenie lekarskie lub od położnej potwierdzające pobyt w szpitalu od 10 tygodnia ciąży, własnoręcznie napisane oświadczenie z informacją o tym, że nie pobraliśmy wcześniej becikowego na dziecko (jeśli urząd nas o takie pismo poprosi) oraz zaświadczenia o dochodach osób w rodzinie (lista dokumentów zależna jest od instytucji przyjmującej wnioski).
Każdej mamie przysługuje obowiązkowy urlop macierzyński, który jest płatny, ale kwota zasiłku jest zależna od tego czy kobieta przed zajściem w ciążę pracowała oraz od kwoty jej wynagrodzenia za pracę. Urlop związany z urodzeniem dziecka można rozpocząć w 6 tygodniu przed porodem. Jego długość może wynosić 20 tygodni, z czego 14 z nich wykorzystuje matka, natomiast pozostałe 6 ma prawo wybrać ojciec (ubezpieczony). Inny wymiar urlopu macierzyńskiego obowiązuje w przypadku ciąży mnogiej:
Po urlopie macierzyńskim jedno lub dwoje rodziców mają szansę skorzystać z urlopu rodzicielskiego, który trwa do 32 tygodni (34 tygodnie w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu). Ma prawo go wykorzystać jeden rodzic w całości bądź matka i ojciec (naprzemiennie albo po 16/17 tygodni). Urlop rodzicielski także jest płatny, jednak w obniżonej wysokości.
Pozostałe rodzaje urlopu, z których mogą skorzystać rodzice, to urlop ojcowski oraz wychowawczy. Ten pierwszy trwa 2 tygodnie, może być wybrany w całości lub w dwóch częściach, jest płatny, ale musi być wykorzystany w terminie do drugiego roku życia dziecka.
Przysługujący urlop wychowawczy może trwać do 36 miesięcy, jednak w tym przypadku jest on bezpłatny. Może być podzielony na maksymalnie 5 części i wykorzystany do momentu ukończenia przez dziecko 6 lat. Podobne rozwiązanie stworzone także dla rodziców prowadzących działalność gospodarczą.
Zasiłek macierzyński należy się każdej kobiecie, która urodziła dziecko, niezależnie od formy zatrudnienia. O to świadczenie mogą się więc ubiegać mamy pracujące przed porodem na postawie umowy o pracę, ale również te, które nie odprowadzają składek na chorobowe, zatrudnione są na umowę o dzieło, studentki oraz bezrobotne. Wysokość zasiłku zależna jest nie tylko od przeciętnego wynagrodzenia w ciągu ostatniego roku przed przejściem na urlop macierzyński lub rodzicielski, ale także od terminu złożenia wniosku o urlop rodzicielski. Wygląda to następująco:
Jeśli kobieta przed urodzeniem dziecka pracowała mniej niż rok, wysokość świadczenia zostanie obliczona według całego okresu zatrudnienia. Natomiast gdy zarobki były niższe niż 1000 zł „na rękę”, w takiej sytuacji państwo dopłaci różnicę, gdyż każda mama musi otrzymać minimum 1000 zł netto zasiłku macierzyńskiego.
Polskie prawo zapewnia rodzicom dostęp do żłobka i przedszkola, jednak z pewnymi ograniczeniami. Przede wszystkim państwo nie ma wpływu na wysokość miesięcznych opłat związanych z oddaniem malucha pod opiekę pracowników jednej z placówek. Nie mamy też gwarancji przyjęcia dziecka do wybranej przez nas placówki. W Polsce istnieje obowiązek uczęszczania do przedszkola dzieci w wieku 6 lat, dlatego odpowiednie urzędy muszą zapewnić miejsce dla przedszkolaka.
Niewielu rodziców wie, że można się starać o rządowe dofinansowanie za zatrudnienie niani dla dziecka w wieku od 20 tygodni do 3 lat, a w wyjątkowych okolicznościach nawet do 4 roku życia.
Pracujący rodzice mogą także skorzystać z usług opiekuna dziennego, który zatrudniany jest przez jednostki samorządu terytorialnego, instytucje publiczne, osoby fizyczne, prawne bądź nieposiadające osobowości prawnej. Opiekun dzienny może zajmować się dzieckiem w lokalu, do którego posiada tytuł prawny albo który udostępnia mu podmiot zatrudniający. Opiekun dzienny może opiekować się dziećmi w wieku od 20 tygodnia życia do końca roku szkolnego, w którym maluch skończy 3 lata lub, jeśli dziecko nie może uczęszczać do przedszkola, do 4 roku życia. Nie ma prawnie określonych godzin pracy opiekuna dziennego, jest to ustalane między dwiema stronami i określone w sporządzonej pomiędzy sobą umowie.
Warto wiedzieć, że pracodawcy mogą wliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki związane ze stworzeniem przyzakładowego żłobka, przedszkola bądź klubu dziecięcego oraz dodatkowe świadczenia dla pracujących rodziców. Z podatku zwalnia się też kwoty, które nie są wypłacane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a dotyczą kosztów poniesionych w związku z objęciem dziecka osoby pracującej opieką sprawowaną przez opiekuna dziennego, uczęszczaniem dziecka zatrudnionego do żłobka lub klubu dziecięcego. Pracodawca może wypłacać nadprogramowe pieniądze zarówno w sytuacji, gdy dzieci pracowników uczęszczają do placówek utworzonych przy zakładzie pracy, jak i w przypadku, gdy rodzice posyłają dzieci do innych instytucji. Koszty ponoszone przez pracownika muszą być udokumentowane.
Czas na charakterystykę programu rządowego, o którym głośno jest już od dłuższego czasu. Program Rodzina 500+ ma tyle samo zwolenników co przeciwników, jednak nie można zaprzeczyć, że jest to realna pomoc pieniężna dla rodzin w trudnej sytuacji finansowej. Liczne badania opinii publicznej potwierdziły poprawienie się standardu życia wielu domów w Polsce. Kto może ubiegać się o to świadczenie i kiedy jest ono przyznawane?
Program skierowany jest do rodziców i prawnych opiekunów małoletnich do 18 roku życia. Przyznanie świadczenia zależne jest od kilku czynników. O pomoc mogą się ubiegać rodzice, w których dochód netto na jedną osobę jest niższy niż 800 zł i wtedy 500 zł jest przyznawane na pierwsze i każde kolejne dziecko. Rodziny z dwojgiem niepełnoletnich dzieci mogą się starać o dodatkowe pieniądze na drugiego malucha i na każdego kolejnego potomka, niezależnie od dochodu. Kryterium dochodowe jest nieco wyższe w przypadku rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym i wynosi 1200 zł netto.
O wsparcie mogą się ubiegać nie tylko biologiczni rodzice, ale także rodziny zastępcze oraz rodzinne domy dziecka.
Od sierpnia tego roku rodzice dzieci uczęszczających do szkoły otrzymają na każde dziecko 300 zł na wyprawkę dla ucznia i to oni zdecydują, na co konkretnie wydać otrzymane pieniądze. Co więcej, państwo aktualnie zapewnia uczniom darmowe podręczniki i materiały edukacyjne przeznaczone do obowiązkowych zajęć szkolnych z zakresu kształcenia ogólnego, jak również materiały ćwiczeniowe. Dotyczy to klas I-VIII oraz dzieci w okresie przejściowym uczących się w gimnazjach. Program wsparcia dla uczniów pozwala zaoszczędzić na wydatkach związanych z rozpoczęciem roku szkolnego nawet kilkaset złotych.
Państwo oferuje także inne rodzaje pomocy, które znacznie mogą zmniejszyć miesięczne wydatki rodziny. Należą do nich:
W czasach kiedy trudno znaleźć dobrego i doświadczonego pracownika, wielu pracodawców wychodzi naprzeciw oczekiwaniom świeżo upieczonych mam czy ojców. Takie działania mają za zadanie zwiększyć zadowolenie poszczególnych członków zespołu, tak by nikt nie myślał o szukaniu nowego miejsca pracy. Aktualnie nikogo nie dziwią pokoje do karmienia dzieci, firmowe żłobki czy przedszkola. Organizowanie rodzinno-firmowych imprez przez największe przedsiębiorstwa znajdujące się w Polsce. To dlatego planując macierzyństwo, warto sprawdzić, jaką pomoc młodym rodzicom zapewnia nie tylko państwo, ale również firma, w której pracujemy.
Artykuł został opracowany przez specjalistów z wujeksknerus.pl.
