Horror to jedna z odmian fantastyki, która bazuje na kreowaniu świata przedstawionego na wzór rzeczywistości, jednak wplatając w opowieść zjawiska nadprzyrodzone. Popularnymi motywami literatury grozy są wampiry, duchy, nawiedzone domy, zombie i demony. Jako że głównym zadaniem horroru jest wzbudzenie w czytelniku niepokoju, strachu lub obrzydzenia, możliwe jest również oparcie fabuły na bardziej realistycznych wątkach, takich jak seryjni mordercy, groźne zwierzęta, niebezpieczne wirusy lub przerażające wizje głównego bohatera. Chociaż są to możliwe scenariusze, to poziom ich brutalności jest wysoki i powoduje u odbiorcy lęk, napięcie, często wstręt. Autorzy lubią również sięgać po ludowe wierzenia, czerpiąc inspirację z przesądów i legend.
Początki horroru jako osobnego gatunku można datować na przełom XVIII a XIX wieku. Swoje korzenie ma w powieści gotyckiej, której popularnymi elementami były nawiedzane budowle, średniowieczne zamki, tajemnicza atmosfera, groza wisząca w powietrzu. Do najbardziej znanych, uznawanych za klasykę horroru, należą książki: „Dracula” Brama Stokera, „Frankenstein” Mary Shelley, „Upiór w operze” Gastona Lerouxa, „Nawiedzony dom na wzgórzu” Shirley Jackson, powieści Edgarda Allana Poego oraz mitologia Cthulhu Howarda P. Lovecrafta.
Książki horrory często powielają schematy, korzystając z popularnych wątków. Nie oznacza to jednak, że sama fabuła jest zawsze powtarzalna i przewidywalna. To, iż jednym z najczęstszych motywów w literaturze grozy są wampiry, nie wiąże się z tym, że każda opowieść jest taka sama. Autorzy bazują na znanych nam potworach, tworząc jednak własne historie, budując napięcie we własnym stylu.
Wyobraźcie sobie, że idziecie wieczorem przez mało uczęszczaną okolicę. W oddali stoi zapuszczony dom, którego okna są zabite deskami, a może jest to olbrzymia, stara rezydencja, której lokatorzy są tajemniczy, a całość spowija niespotykany nigdzie mrok. Czujecie gęsią skórkę? Pisarze lubią działać na naszą wyobraźnię, a jednym z ulubionych motywów jest właśnie nawiedzony dom, w którym coś straszy bądź przed laty rozegrała się tam straszliwa tragedia. Wątek ten możecie znaleźć m.in. w powieści „Nawiedzony dom na wzgórzu Shirley Jackson, „W kleszczach lęku” Henry’ego Jamesa, „Nawiedzony” Jamesa Herberta, „Lśnienie” Stephena Kinga” lub w „Zabawie w chowanego” Jacka Ketchuma.
Nie wszystkie wampiry błyszczą się w słońcu i piją krew zwierząt, aby nie zabijać ludzi, jak to miało miejsce w przypadku „Zmierzchu”. Te demoniczne istoty od wieków istnieją w wierzeniach ludowych, od dawna mają również stałe miejsce w popkulturze. Znacznie mroczniejsze wizje wampirów miał chociażby Stephen King w kultowej powieści „Miasteczko Salem”, Anne Rice w „Wywiadzie z wampirem” czy Bram Stoker w „Draculi”.
To kolejny często wykorzystywany motyw w literaturze grozy. Demony, duchy bądź inne nienaturalne siły przejmują władzę nad bohaterem, którego czeka walka dobra ze złem. Taki wątek można spotkać w „Egzorcyście” Petera Blatty’ego, „Obecność” Eda i Lorraine Warrenów bądź „Amityville Horror” Jaya Ansona.
Ludzie zawsze się ich bali, dlatego starali się ich pozbyć i palili na stosach. Kobiety, a także mężczyźni parający się magią, stały się inspiracją do wielu popularnych historii. Oczywiście istnieją dobre wersje czarownic, jak w Harrym Potterze, jednak to określenie kojarzy nam się głównie ze strachem i niecnymi zamiarami. Złowrogie wiedźmy pojawiają się chociażby w książce „Piąta czarownica” Grahama Mastertona czy „Inkub” Artura Urbanowicza.
