Samobadanie piersi. Jak je wykonać?
Dziś odpowiemy na pytanie, dlaczego samobadanie piersi jest ważne oraz jak należy je wykonywać. Obalimy także mity i potwierdzimy fakty dotyczące raka piersi. Październik jest miesiącem walki z rakiem piersi. Jednak każda kobieta powinna pamiętać o swoim zdrowiu przez cały rok. Wykonując regularnie samobadanie piersi, jesteśmy w stanie wykryć wczesne zmiany w naszych piersiach, dlatego my kobiety, powinnyśmy nauczyć się robić to systematycznie.
Dlaczego jest takie ważne?
Samobadanie piersi jest bardzo istotne, ponieważ dzięki niemu udaje się wykryć wczesne zmiany chorobowe w tkance piersi. Dzięki systematycznemu badaniu i obserwowaniu piersi kobieta jest w stanie szybko ocenić, czy w jej ciele doszło do zmiany. Wykonywanie takiego badania regularnie, pozwala nam na dokładne poznanie budowy naszego ciała, więc każda zmiana staje się łatwa do zauważenia.
Oczywiście należy pamiętać, że nasz tryb życia ma znaczenie – nieodpowiednia dieta, brak aktywności fizycznej, czy też palenie tytoniu i nadmierne spożywanie alkoholu mogą podwyższyć ryzyko zachorowania.
Rak piersi w liczbach
Według raportu o stanie zdrowia Polaków (sporządzonego przez Państwowy Zakład Higieny) Polska to kraj, w którym zachorowalność na nowotwory złośliwe jest niska, zaś umieralność wysoka. Pospolite nowotwory to pięćdziesiąt procent zachorowań ogółem, w tym zachorowania na raka płuc stanowią około dwadzieścia. Zaraz po raku płuc, największym „mordercą” jest rak piersi. Ten rodzaj nowotworu niestety zabija najwięcej Polek. Dane wskazują, że co roku na raka piersi choruje około 10 tysięcy Polek, z czego połowa umiera. Szacuje się, że ryzyko wystąpienia raka piersi jest trzykrotnie większe u kobiet, które nie urodziły dziecka. Również wiek ma wpływ na ryzyko zachorowania – u kobiet powyżej 30 roku życia, zagrożenie rakiem piersi wzrasta.
Czynnikami, których wpływ na ryzyko zachorowania został udokumentowany, to na pewno płeć. Aż 99% zachorowań występuje u kobiet, mężczyźni znajdują się w sporej mniejszości. Co jeszcze? Miejsce zamieszkania. Wykazano, że znacznie większe zagrożenie rakiem piersi występuje w Ameryce Północnej oraz Europie, natomiast znacznie rzadziej w Afryce i Azji, a wynika to m.in. z uwarunkowań genetycznych.
Samobadanie najlepiej robić raz w miesiącu, między 7 a 10 dniem cyklu u kobiet miesiączkujących, zaś kobiety po menopauzie powinny wybrać odpowiedni dla siebie dzień np. pierwszy poniedziałek miesiąca.
Co powinno nas niepokoić?
Kiedy zauważymy jakąś zmianę w piersi, nie osądzajmy od razu i nie panikujmy, że to rak. W momencie, kiedy dostrzeżemy coś niepokojącego, należy jak najszybciej udać się do lekarza. Pamiętaj, że nie badasz się, by znaleźć guza, lecz aby nabrać pewności, że go nie ma!
Zmiany, które mogą wskazywać na raka piersi to:
- zgrubienie w piersi
- zmiana ich kształtu (jedna pierś większa od drugiej, bądź obniżenie jednej z piersi)
- przebarwienia skóry (zmiana koloru) lub brodawek
- pomarszczona lub naciągnięta skóra bądź brodawka
- zmiany w wyglądzie brodawek: owrzodzenia, zaczerwienienia, strupki, wciągnięcia lub wydzielina wydobywająca się z brodawek
Podczas samobadania należy szukać głównie zgrubienia, które nie znika po miesiączce lub nie reaguje na zmiany w trakcie cyklu. Najczęściej guzek pojawia się jako pierwszy. Należy jednak pamiętać, żeby nie wyciągać pochopnych wniosków. Jeśli w strukturze naszej piersi pojawi się coś podejrzanego, najlepiej udać się niezwłocznie do lekarza.
Prawdy i mity
Tak, jak w każdej kwestii, na temat raka piersi również istnieją fałszywe przesądy. W tym przypadku każdą nieścisłość należy jak najszybciej wyjaśniać. Oto niektóre z nich.
Zagrożenie rakiem piersi dotyczy tylko kobiet, które miały w rodzinie przypadki zachorowań – mit. Prawdą jest, że istnieją genetyczne predyspozycje do zachorowań u kobiet, w których rodzinie rak piersi już występował, więc ryzyko zachorowania jest znacznie większe. Jednak nie oznacza to, że u pozostałych kobiet tego ryzyka nie ma. Ten problem może dotyczyć również ich. Obecnie przyjmuje się, że od 5% do 30% zachorowań ma związek z genetyczną predyspozycją i innymi mutacjami genetycznymi.
Antykoncepcja hormonalna chroni przed rakiem piersi – mit. Naukowcy wciąż spierają się co do wpływu antykoncepcji hormonalnej na ryzyko zachorowania na raka piersi. Pojawiają się opinie, że przyjmowanie doustnej antykoncepcji może zwiększyć (w bardzo niewielkim stopniu) ryzyko zachorowania.
Kobiety posiadające mniejsze piersi nie są narażone na zachorowanie – mit. Nie ma znaczenia wielkość piersi. Wprawdzie w przypadku większych piersi znalezienie guzka może być nieco trudniejsze, jednak rozmiar nie warunkuje niebezpieczeństwa zachorowania.
Walczmy razem!
Dla większości z nas wprowadzanie nowych czynności do rozkładu dnia to sprawa nie zawsze przyjemna. Szczególnie kiedy trzeba wstać z ciepłego łóżka lub kiedy wieczorem myślimy tylko o tym, żeby pójść już spać ;). Jednak samobadanie piersi należy do spraw wyjątkowo ważnych, więc wprowadźmy je do listy naszych codziennych rytuałów. Błędem jest myślenie, że jeśli w naszej rodzinie nie było zachorowań, to nas problem raka piersi nie dotyczy. Z drugiej strony, jeśli występują predyspozycje genetyczne nie oznacza, że rak piersi na pewno nas dotknie. Samobadanie zajmuje niewiele czasu, a może uratować życie. Oprócz samodzielnych badań, nie zapominajmy również o okresowych badaniach u ginekologa czy internisty. Poza tym dbajmy o siebie – ruszajmy się i zdrowo odżywiajmy!
Karolina Janicka
źródło zdjęć : photos.com, źródło – www.profilaktykaraka.coi.waw.pl.